Układ partycji pod Linuksem

disk-dataPartycjonowanie dysku jest tak naprawdę jedyną ważną czynnością, nad którą trzeba się zastanowić w trakcie instalacji systemu Linux. Pozostałe rzeczy jak konfiguracja sieci czy instalacja pakietów można bez problemu wykonać później. Z układem partycji tak łatwo by nam nie poszło. Dlatego dobrze zaplanowany układ i rozmiar partycji jest postawą stabilnie działającego systemu.
Żeby nie powtarzać się ciągle w przewodnikach po instalacji systemów na temat partycjonowania, postanowiłem spisać wszystko w jednym artykule, tak aby później móc odesłać czytelnika do kompletnego źródła informacji(wszystko z czasem oczywiście).

Nowi użytkownicy Linuksa, nie tylko Debiana, mają problem z określeniem jaki powinien być rozkład oraz rozmiar partycji. Prawidłowo, bo i skąd mają to wiedzieć jeśli nie mają doświadczenia? Co zrobić ? Zainstalować wszystko na jednej partycji i sprawdzić później rozmiar! Dopiero z czasem, ucząc się na własnych błędach, bardziej zaawansowany użytkownik „widzi” jak powinno to wszystko wyglądać, żeby ułatwić sobie życie na przyszłość.

Poniżej tabela punktów montowań partycji(odpowiedniki „windowsowych” C: D: E: itd)

/boot pliki statyczne programu startowego(bootloadera) opcjonalna
/ główny system plików wymagana
/home katalogi użytkowników opcjonalna
/srv dane usług systemowych – demonów opcjonalna
/opt oprogramowanie opcjonalne opcjonalna
/swap partycja wymiany opcjonalna
/tmp pliki tymczasowe opcjonalna
/usr współdzielone pliki, aplikacje i narzędzia opcjonalna
/var dane zmienne, logi systemowe, cache opcjonalna

Wymienione zostały główniejsze punkty. Do instalacji wymagana jest partycja główna(root). Jeśli nie stworzymy innych partycji i nie wybierzemy dla nich punktów montowania, to znajdować się one będą w obrębie głównego systemu plików. Po instalacji, jeśli miejsce na to pozwoli lub podłączymy inny dysk, nic nie stoi na przeszkodzie aby zamontować partycję jako /home, /srv, /opt. Wyjątkiem jest partycja /var, której nie uda nam się odmontować na działającym systemie, ze względu na to, że jest wykorzystywana przez system. Trzeba to zrobić offline. Dlatego przy instalacji najlepiej jest wygospodarować odpowiednie miejsce dla partycji /var.

Partycje podstawowe czy rozszerzone ?
Osobiście preferuję partycje podstawowe(ustawiam max. 3). Jeśli jest potrzeba użycia większej ilości partycji, wolne miejsce na końcu przeznaczam na LVM.

Kolejność partycji
1 /swap
2 /
3 /var
4 LVM
Pierwszym trzem partycjom przydzielamy taką ilość miejsca aby nie myśleć później o zmianie rozmiaru(SWAP można aktywować w pliku więc z tym spokojnie). Dlaczego ? Przecież można umieścić wszystkie partycje na LVM i dowolnie zmieniać sobie rozmiar? Jeśli jest to system testowy to jak najbardziej. Na głównym systemie plików w systemach produkcyjnych nie eksperymentuje się. Poza tym, jak wspomniałem, partycji /var nie można odmontować podczas pracy systemu, po co narażać się niepotrzebnie na stres…
Wolne miejsce przeznaczamy na partycje LVM i montujemy np. /home,  /opt, /srv  i inne. Jeśli zajdzie potrzeba zmiany rozmiaru dzieje się to w obrębie LVM’a a nie tablicy partycji.

Układy partycji

1. Zastosowania ogólne – wszystko na jednej partycji oprócz /home

Taki układ sprawdzi się w ogólnych zastosowaniach domowych i dla większości użytkowników. Nie oszukujmy się, po co robić sobie kłopot ? Załóżmy, że damy 10GB dla partycji /usr. Po kilku miesiącach może zabraknąć nam miejsca – /usr po nowej instalacji z Gnome zajmuje ponad 3,4GB.
Dzięki oddzielnej partycji /home możemy dowolnie reinstalować system, pozostawiając nasze dane i ustawienia nietknięte. Również w przypadku awarii głównego systemu plików nasze dane powinny być bezpieczne.
Partycja główna powinna mieć wystarczająco dużo miejsca, tak aby pomieścić wszystkie pliki programów oraz zapewnić bezproblemową aktualizację do nowszej wersji.
Świeżo zainstalowany Debian Wheezy ze środowiskiem Gnome zajmie nam ponad 4GB. Do zastosowań domowych wystarczy 15GB, ale jeśli zamierzasz instalować mnóstwo dodatkowego oprogramowania, gier itp. zwiększ odpowiednio ilość(np. do 30GB). Pozostałe miejsce dla partycji /home.
Co z partycją wymiany ? Szkoda miejsca, jeśli brakuje RAM’u można zamontować partycję w pliku, jak w systemach Windows ;)

2. Zastosowania serwerowe

W zastosowaniach serwerowych powyższe wskazówki również powinny znaleźć zastosowanie. Oczywiście w tym obszarze wykorzystujemy sprzętowy lub linuksowy RAID i dopiero na tym opieramy nasz układ partycji.

Przede wszystkim zwracamy uwagę na rozmiar partycji /var. Przykładowo w serwerach pocztowych przetrzymywane są tam wszystkie wiadomości do czasu doręczenia do skrzynek. Trzeba pamiętać, że takie wiadomości, w zależności od konfiguracji, mogą być przetrzymywane powyżej 3 dni. W prostych, domowych serwerach poczty partycja może mieć nawet 1GB(optymalnie 5GB). W serwerach produkcyjnych powinno być to minimum 15 – 20 gigabajtów. Jeśli zdarzy się spora wysyłka a serwer docelowy nie będzie działać, to zabraknie nam miejsca i będzie error ;).

O ile w zwykłych zastosowaniach partycję wymiany można śmiało pominąć lub zamontować jako plik, to w serwerach pamięć wymiany jest jak najbardziej zalecana!

Partycja /tmp jeśli jest mocno wykorzystywana, należy rozważyć umieszczenie jej na dedykowanym dysku. Aczkolwiek w dobie taniej pamięci RAM partycja może zostać tam umieszczona(w ramdysku), co dzieje się nawet domyślnie w Debianie i jest konfigurowalne.

 

Powiązane wpisy:

HTPC Część 1 - Instalacja Debiana w Raid 1( mirroring )
HTPC Część 3 – Instalacja XBMC
XEN - Instalacja systemu bazowego